Cách chọn màu sắc cho sản phẩm – Phần I

Chuyên gia tư vấn về phối màu – Alain Chrisment đã nhận định: “Màu sắc chính là thông điệp đầu tiên của sản phẩm hướng đến người tiêu dùng và người tiêu dùng cũng sẽ cảm nhận được điều này ngay lập tức”. Nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng: màu sắc sản phẩm ảnh hưởng từ 60 đến 80% quyết định chi tiền của khách hàng. Chính vì vậy, vấn đề thiết kế màu sắc được các nhà sản xuất ngày càng coi trọng hơn.

Ngoài ý nghĩa là yếu tố tác động lên mặt xúc cảm và trong đó thị giác là quan trọng nhất, màu sắc còn đóng một vai trò rất quan trọng trong việc khơi gợi trí nhớ của người tiêu dùng đối với thương hiệu. Nó kích thích tất cả những cơ quan cảm xúc và truyền đạt một cách nhanh nhất thông điệp mà nhà sản xuất muốn gửi đến khách hàng, đồng thời giúp việc gợi lại tính chất và hình ảnh của sản phẩm được dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, khi đi sâu vào khía cạnh tâm lý của màu sắc, thì đây lại là một vấn đề khá phức tạp.

Tuỳ theo văn hoá, xứ sở và cả vùng miền mà màu sắc có những giá trị biểu đạt khác nhau. Ví dụ, trong khi người Anh thường thích màu xanh non của rau cải thì người Pháp cho đó là màu của sự giả tạo. Một chiếc máy hút bụi màu tím sẽ dễ dàng được chấp nhận tại Anh, nhưng tại Ý, đó lại là màu của tang tóc. Do vậy, để có thể “đánh” đúng vào thị hiếu khách hàng địa phương, nhà sản xuất đôi khi phải thay đổi màu sắc trên cùng một sản phẩm.

Ví dụ, cùng ở Pháp, nhãn hiệu sơn Ripolin đã ưu tiên màu xanh cho vùng Alsace, màu vàng nâu tại vùng Bourgogne và màu đỏ tại vùng Provence. Giám đốc Philippe Roaldès của công ty Atelier 3D Couleur – một chuyên gia về chọn và phối màu trong kiến trúc và công nghiệp giải thích: “Những sở thích thẩm mỹ khác nhau nói trên thường xuất phát từ nguồn nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương mà người dân vùng đó dùng để xây dựng”.

Tuy nhiên, xu hướng toàn cầu hoá thương mại hiện nay sẽ giúp các gam màu được chấp nhận một cách thông thoáng hơn. Hãy tưởng tượng, khi phải bán một sản phẩm ra trên 150 quốc gia khác nhau, nhà sản xuất không thể nào đa dạng hoá màu sắc cho mỗi một dòng sản phẩm để chiều theo gu người dân của tất cả các quốc gia đó được!

Ngoài việc khoanh vùng địa lý để chọn màu cho sản phẩm, việc chọn đối tượng khách hàng mục tiêu cũng là một trong những chức năng của màu sắc. Chẳng hạn, các chai nước khoáng Perrier có màu xanh rất thu hút giới trẻ trong độ tuổi từ 18 đến 25 tuổi. Ngoài ra, một cuộc nghiên cứu tại Mỹ chứng minh rằng, những đối tượng khách hàng có thu nhập cao thường chuộng các màu đen, xám và xanh thẫm, trong khi những khách hàng trung bình thường thích các tông màu sáng hơn.

Mặc dù vậy, giám đốc Philippe Roaldès cũng cho biết: “Các màu tươi, chói thường làm chúng ta mệt mỏi nhanh, do đó chúng chỉ có thể được sử dụng cho các sản phẩm có vòng đời ngắn”. Chẳng hạn, một chiếc máy giặt thường có màu trắng. Và các mặt hàng điện tử gia dụng, với nhiều màu sắc đa dạng khác nhau, chẳng qua cũng chỉ là kích thích người tiêu dùng phải thường xuyên “lên đời” chúng mà thôi!

Trong ngành công nghiệp ô tô, nhưng chiếc xe nhiều màu sắc trước tiên là để thu hút khách hàng nữ, những quý cô quý bà chuộng xe hơi. Tuy nhiênm theo thời gian, những chiếc xe với các gam màu cổ điển như đen, trắng, xám… vẫn được bán chạy nhất. Vậy là, có những màu sắc chỉ dùng để “dẫn dụ” khách hàng đến các salon ô tô, và những màu sắc thật sự được dùng để “bán được hàng”, theo đúng nghĩa đen.

Dù biết rằng không thể “áp” bất cứ màu sắc nào lên bất cứ sản phẩm nào, nhưng trên thực tế, thậm chí các chuyên gia về marketing đôi lần cũng đã nhìn… lệch hướng!

Vào năm 1994, hãng Nestlé đã tung ra sản phẩm sữa chua LC1 được đóng trong bao bì có màu xám kim loại. Thế là thất bại ngay lập tức! Lý do: người tiêu dùng cứ ngỡ đó là một loại… thuốc chữa bệnh chứ không phải là một loại thực phẩm! Tương tự, màu hồng xem ra rất hợp với thế giới thời trang nhưng sẽ hoàn toàn bị “loại” nếu được sơn lên một chiếc ô tô. Nhãn hiệu xe Lancia Ypsilon màu hồng nhạt đã phải nhận rất nhiều lời chê bai của khách hàng.

Cũng phải kể tới trường hợp của sản phẩm tương cà (ketchup) rất nổi tiếng là Heinz. Các chai ketchup màu xanh lá của hãng đã bị thu hồi khỏi các quầy hàng chỉ sau vài tháng được tung ra, vì người tiêu dùng không thể nào “chịu” tưởng tượng ra rằng chai đựng món xốt cà chua màu đỏ bên trong mà bên ngoài cứ trông như là một chai champagne!

Vậy “quyền lực” cụ thể của các loại màu sắc ra sao? Các nhà sản xuất nên áp dụng chúng như thế nào?

———————————————————————————————————————————————————